Du khách thăm chùa Địch Lộng sẽ đi từ Hà Nôị, theo đường quốc lộ 1A về phía Nam qua câù Đoan vĩ (còn gọi là câù Khuất), rẽ tay phải đi khoảng 1km nưã là đến.Chùa Địch Lộng thuộc xã Gia Thanh, huyện Gia Viễn, tỉnh Ninh Bình.

Chùa ở lưng chừng núi Địch Lộng, có độ cao so vơí chân núi khoảng 80 mét. Hệ thống kiến trúc đình, đền, ở đây được xây dựng dươí chân núi theo thế chữ Tam" trên một khu đất rộng hơn 1ha. vơí ngôi đình 5 gian mọc sừng sững được gọi là Đình Đá, vì tất cả các cột, tảng, xà đùi, cái bâỷ đêù bằng đá.


Trước khi lên chùa, du khách vào ngôi đình đá này để tưởng niệm thánh Nguyễn Minh Không và thưởng ngoạn một công trình kiến trúc đình chủ yêú bằng đá. Tám cột đá bằng đá xanh nguyên khôí, tròn, to, cao hơn 4m đêù được trạm nôỉ những con rồng lớn đang uốn lượn trong mây để hút nước, cá chép theo nước vượt lên. Có khắc rồng, du khách có cảm giác như được xem một đàn rồng lớn đang bay. Môĩ con rồng quấn quanh cột đêù có một dáng vẻ khác nhau rất sống động.

Tám cột quân to, tròn như cột cái khoảng 3m, hai hàng trước sau, mặt tiền đêù được trạm khắc nôỉ các câu đôí chữ hán ca ngơị cảnh đẹp nơi đây vơí những ý tưởng sâu sắc. Tất cả 16 cột đá này đêù được đặt trên những tảng đá cổ bồng lớn cao 0,60m. Rất hiếm có ngôi đình nào có toàn bộ phần chính của nhà được làm bằng đá xanh nguyên khôí trạm khắc công phu và tỷ mỉ như vâỵ! ở đây đã thể hiện tài năng trạm khắc đá của các nghệ nhân vùng đất Cố Đô Hoa Lư lịch sử.

Hai bên tả hưũ cưả động là 2 tượng Hộ Pháp đôí diện nhau như đứng canh cổng chùa, tạo cảm giác tự tin, ấm áp . Vách động bên tay trái du khách ở trên cao 8m, treo 1 quả chuông lớn cao hơn một mét, nặng khoảng một tấn ,đúc ở thơì Nguyễn.

Du khách bước sang bên tay phải là đến động thờ Phật. Đây chính là chùa Địch Lộng quay hướng Nam. Trước cưả chùa có các khôí đá giống hình voi châù ,hổ phục ,sư tử châù như đang canh giữ bảo vệ cưả Phật. Ở đây còn có rất nhiêù nhũ đá đẹp lấp lánh như cái dù che, rủ xuống như chuông treo.

Trong chùa có bâỳ nhiêù tượng Phật, các pho tượng phật uy nghiêm, nhân từ do con ngươì tạo dựng hòa nhập vơí các nhũ đá của thiên nhiên. Tất cả hiện lên linh nghiêm trong ánh đuốc bập bùng và những lóe đỏ của hương trầm phảng phất mùi thơm cõi thiền.

Hang Tôí nằm ở phía trái, vào hang du khách sẽ thâý ngay khôí nhũ đá to, tròn, nhẵn lì mọc từ nền hang nhô lên. Đó là bâù sưã mẹ của tạo hóa, có nhiêù nhũ đá từ trên nóc động châỷ xuống trông giống như những cột chống trơì. Tại đây, du khách sẽ có cảm giác như lạc vào cõi trùng điệp của đá có đủ mọi hình dạng ngoại mục. Môĩ không gian của vách động, trần động là một bức tranh nghệ thuật, những nét trạm khắc tuyệt vơì của thiên nhiên, đạt đến mức tinh xảo mà con ngươì không thể nào làm được.

Đi hết hang Tôí là đến hang Sáng, vì ở trên cao cưả hang Sáng thắt hẹp lại, có khoảng lộ thiên, khi có gió thôỉ mạn vào trong động phát ra âm thanh của đá nghe như tiếng sáo. Vì vâỵ động mang tên là Địch Lộng (Địch nghĩa là sáo, Lộng nghĩa là gió).

Điêù độc đáo ở hang Tôí và Hang Sáng là các thạch nhũ, lâý đá gõ vào thì lanh lảnh như tiếng chuông. Đó là những thạch cầm của thiên nhiên. Đặc biệt hơn nưã là những rải nhũ đá trong hang lấp lánh bảy sắc câù vồng và mâù sắc thay đôỉ theo ánh sáng mặt trơì.

Chùa Địch Lộng hàng năm đêù tổ chức lễ hôị vào thơì gian từ ngày 6 đến 10 tháng giêng Âm lịch, kéo dài đến hết tháng 3.